چهاردهمین نشست علمی تخصصی دبیرخانه دین پژوهان کشور با عنوان «بررسی فقهی فرمانبرداری و نافرمانی مدنی» با حضور اساتید و پژوهشگران علوم دینی در مؤسسه دبیرخانه دین پژوهان کشور برگزار شد

رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور گفت: روحانیون حرمت این لباس را نگه دارند چرا که کسی که این لباس را می‌پوشد باید به شأن، موقعیت و مزلت آن پایند باشد. سایت تحلیلی خبری آوای دنا  avayedena.comبه گزارش گروه سیاسی خبرگزاری میزان، حجت‌الاسلام سید رضا تقوی در مراسم سالروز شهادت ششمین پیشوای عالم بشریت، امام جعفر صادق (ع) که در مصلای امام علی (ع) شهر جدید اندیشه برگزار شد، با تسلیت شهادت این امام همام و با اشاره به تشییع پیکر شهدا در سراسر کشور اظهار کرد: شهدا، ایثارگران، جانبازان و آزادگان سرمایه‌های بزرگ جامعه انسانی ما هستند. وی با اشاره به ویژگی‌های اخلاقی شهدا بیان کرد: آنها انسان‌های هوشمندی هستند و از امام جعفر صادق (ع) به خوبی آموخته‌اند که باید از فرصت استفاده کرد تا در میدان دفاع در برابر دشمنان که می‌خواهند کیان ما را مورد هجمه و حمله قرار دهند، سینه به سینه بایستند. رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور با اشاره به لزوم تقویت بیش از پیش بسیج به عنوان یک نیروی مردمی تصریح کرد: بسیج یکی از ارکان اقتدار نظام اسلامی بوده و فرهنگ بسیجی به معنی فرهنگ اسلام ناب محمدی و شیعه جعفری است. وی با اشاره به اقدامات امام جعفر صادق (ع) در زمان حیات پربارشان خاطرنشان کرد: امام جعفر صادق (ع) از فرصت‌ پیش‌آمده به دلیل درگیری بنی‌امیه و بنی‌عباس استفاده کردند و حوزه علمیه عظیمی را ساختند. تقوی به تأثیر اقدامات امام جعفر صادق (ع) اشاره کرد و گفت: یکی از یاران عزیز امام جعفر صادق (ع) روایت می‌کند که من وارد مسجد کوفه شدم و دیدم در این مسجد 900 محدث، مفسر و حکیم نشسته‌اند و همه آنها می‌گویند " قال الصادق " و همه از این امام همام روایت می‌کنند، این یکی از کارهای بزرگ امام جعفر صادق (ع) است. وی با اشاره به شاگردان تأثیرگذار امام جعفر صادق (ع) اظهار کرد: همچنین ایشان شاگردان بزرگی مانند زرارة بن اعین، جمیل بن صالح، جمیل بن دراج و محمد بن مسلم طائفى، برید بن معاویه، هشام بن حکم، هشام بن سالم، ابوبصیر، عبیدالله، محمد و عمران حلبى، عبدالله بن سنان، ابوالصباح کنانى و بسیارى دیگر از علما را تربیت کرده‌اند. رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور بیان کرد: در بزرگی این شاگردان می‌توان به یک روایت از امام جعفر صادق (ع) بسنده کرد که ایشان فرمودند «اگر این شاگردان نبودند آثار نبوت از بین می‌رفت»، بنابراین آنها نقش مؤثری در پاسداشت از آثار نبوت داشتند. وی با اشاره به مناظره‌های امام جعفر صادق (ع) تصریح کرد: ایشان در برابر تمام مخالفان و بزرگان مذاهب دیگر از شیعه دفاع کردند و فقه جعفری را پایه‌ریزی کردند، امروز ما شیعیان همه چیزمان را از امام جعفر صادق (ع) داریم و دیگر امامان (ع) این امر را تقویت کردند. تقوی با اشاره به ترویج فقه اسلام بین جامعه توسط امام جعفر صادق (ع) تأکید کرد: شیعه جعفری همان اسلام ناب محمدی است که امام خمینی (ره) به آن اشاره دارند و امام جعفر صادق (ع) آن را بسط و گسترش دادند. وی با اشاره به لزوم پیروی از سیره ائمه اطهار (ع) خاطرنشان کرد: امام جعفر صادق (ع) از ما شیعیان انتظار دارند که وقتی شیعه جعفری هستیم و خود را به من منتسب می‌کنیم، حالا زینت ایشان باشیم، زینت امام بودن یعنی اینکه دروغ نگوییم، تهمت نزنیم، کلاه‌برداری، خیانت و غیبت نکنیم. رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور گفت: امام جعفر صادق (ع) می‌گویند که حرمت ایشان را نگه داریم، یعنی من روحانی حرمت این لباس را نگه دارم و کسی که این لباس را می‌پوشد باید به شأن، موقعیت و منزلت آن پایند باشد. وی ادامه داد: اگر روحانیون کاری کنند که به لباس و جایگاهشان صدمه بزنند دو گناه را مرتکب شده‌اند، اول اینکه به عنوان یک مسلمان و شیعه دچار معصیت شده و دوم اینکه به جایگاه و موقعیت روحانیت ضربه زده‌اند و مردم را بدبین کرده‌اند. تقوی اظهار کرد: مدیران دارای مسئولیت دوچندانی هستند، چراکه اگر مسئولی دچار گناه و تخلفی شود این خطا مضاعف است زیرا علاوه بر جایگاه حقیقی به جایگاه حقوقی خود نیز لطمه زده است. وی با اشاره به وظیفه مضاعف مسئولان نظام اسلامی بیان کرد: آقای رئیس جمهور بدانید که وظیفه شما مضاعف است، چراکه خطای شما به نظام اسلامی ضربه می‌زند و موجب بدبینی مردم به جمهوری اسلامی می‌شود.

امام جمعه موقت لنده:آل‌سعود خوی توحش و کودک‌کشی و قتل عام را از رژیم صهیونسیتی و آمریکا آموخته است

با توجه به رحلت پیامبر اسلام (ص) در بیست و هشتم صفر، بنا به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخة سیزدهم تا پانزدهم جمادی الأوّل ، شهادت حضرت زهرا(س) است و این ایام را فاطمیة اوّل می‌ خوانند

مرجع عالیقدر شیعیان عراق به منظور رعایت حقوق مردم و حفاظت از خون افراد بیگناه به گر‌وه‌های خودجوش مردمی مسلح ۲۰ مورد نصیحت را صادر کرد. سایت تحلیلی خبری آوای دنا  avayedena.com:به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری المنار، مرجع عالیقدر شیعیان عراق آیت الله سید علی سیستانی توصیه ها و سفارش هایی را خطاب به رزمندگان و گروه های مسلح داوطلب مردمی در میدان های نبرد و جهاد برضد تبهکاران تروریست داعشی صادر کرد و در این سفارش ها آنها را به رعایت حقوق شهروندان و حفظ خون افراد بی دفاع در میادین نبرد و مناطق درگیری ها سفارش کرد. آیت الله سیستانی همچنین این نیروهای مسلح مردمی را به پرهیز از غفلت و کوتاهی در برابر دشمن فرا خوانده است. از جمله این توصیه ها و سفارش های آیت الله سید علی سیستانی که از سوی دفتر این مرجع در عراق صادر شده و خبرگزاری های عراقی آن را مخابره کرده اند و نسخه ای از آن به دست آمده چنین آمده است: از رزمندگان عزیزی که خداوند متعال به آنها توفیق حضور در میادین رزم و جهاد در جبهه های نبرد با متجاوزین عنایت فرموده توجه به موارد ذیل لازم است: 1 – همانا پروردگار سبحان – همان گونه که بر جهاد تاکید و بر آن دعوت کرده اند و این جهاد را یکی از ستون های اصلی دفاع از دین قرار داده است و مجاهدان را بر غیر ان ترجیح داده اند – همانا پروردگار برای این جهاد حدود و آدابی قرار داده که رعایت آن را موجب حکمت و عمل به آن را بر اساس فطرت انسان نهادینه کرده است و لازم است به این نکات توجه گردد و مورد رعایت قرار گیرند، و هرکس به این اصول توجه و به آنها عمل کند فضیلت مشارکت در آن نیز مشمول وی خواهد بود، و از برکات آن بهره مند خواهد شد، و هرکس به ان توجه نکند یا در عمل به انها خلل ورزد اجر عملش را از دست خواهد داد و هرگز به مقصود نخواهد رسید. 2- از این رو جهاد آدابی عمومی دارد که می بایست مورد توجه قرار گیرند، و این آداب را حتی در قبال غیر مسلمانان باید رعایت کنید،‌و پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم نیز همواره بر رعایت آنها سفارش می کردند و یارانش را پیش از عزیمت به نبرد به این مسائل سفارش می کردند. 3 – همچنین در نبرد با خوارج و کسانی از مسلمانان که از دین خروج می کنند و اعتصاب می کنند، اخلاقی و آدابی در نظر گرفته شده که از حضرت امام علی علیه السلام در این باره مواضعی از ایشان به ما رسیده است و سیره ایشان و توصیه های ایشان به یارانشان در خطبه ها و گفتارها آمده است، و امت بر عمل به این سفارش ها به اتفاق نظر رسیده است و این گفته ها و فرموده ها را برای خود با خدای خود حجت قرار داده است تا به موجب آن عمل شود و به این راه رهنمون شوند. 4 – زنهار شما را از قتل مردم بی گناه و پروردگار به آن تاکید داشته اند، از این رو هرگز نباید به این حقوق تعرض شود، مگر در مواردی که به آن اجازه داده شده است و برای آن شرایطی در نظر گرفته شده است، چرا که بزرگ ترین گناه قتل نفس انسان بی گناه است، و بالاترین ثواب در رعایت و توجه به این حق و جلوگیری از توجه نشدن به آن در نظر گرفته شده است، همانگونه که پروردگار متعال در قرآن کریم فرموده است، که در قتل نفس بی گناه آثار خطرناکی در این زندگی قرار داده شده است و در بعد از این زندگی هم آثاری مترتب است، اگر به موردی مشکوک برخوردید و ترسیدید که در آن خطایی باشد، ابتدا با گفتار هشدار دهید یا به صورتی تیراندازی کنید که به هدف اصابت نکند، یا به گونه ای شلیک کنید که منجر به مرگ نشود، برای خودداری از معصیت الهی و توجه به اختیاط در قتل انسان های بی گناه. 5 – زنهار شما را از تعرض به عموم مردمی که با شما نبرد نکرده اند، بخصوص مستضعفانی که سالخورده هستند و کم سن و سال می باشند و زنان جامعه هستند، حتی اگر از وابستگان به کسانی باشند که با شما سر جنگ دارند، چرا که تنها حرمت کسانی لازم نیست رعایت شود که با شما سرجنگ دارند و تنها می توانید اموال آنها را به دست آورید. 6 – زنهار شما را از تهمت زدن به مردم براساس دین و متهم شدنشان به این دلیل، و از این طریق بخواهید به آنها تعرض کنید، همان گونه که خوارج در صدر اول اسلام و پس از ان در این زمان قومی که از اهل فقه دین نبودند به آن دست زدند و براساس برداشت های شخصی و هواهای نفسانی به آن مبادرت کردند و در این راه با برخی از متون متشابهی که داشتند آن را توجیه کردند و پس از آن بود که مسلمانان با هم دچار بلایایی شدند. آیت الله سیستانی خطاب به رزمندگان افزودند: همانا بدانید که هر کس لفظ شهادتین را بر زبان آورد دیگر مسلمان است و خونش و مالش در امان است، هرچند مرتکب برخی گمراهی ها شود یا مرتکب عمل به برخی از بدعت ها گردد، چرا که هر گمراهی موجب کفر و تکفیر نمی شود،‌ و نه هر بدعتی موجب نفی صفت اسلام از صاحب آن نمی گردد، و شاید کسی را واجب مرگ به دلیل فساد یا قصاص دانسته باشید ولی او مسلمان است. 7 – برحذر می دارم شما را { ای رزمندگان } از تعرض به غیر مسلمانان حال هرچه دین و مذهبش بخواهد باشد فرقی نمی کند، چرا که آنها در حمایت مسلمانان هستند و در امان آنها به سر می برند، و هرکس به حرمت آنها تعرض کند وی خائن و توطئه گر است،‌ وهمانا که خیانت و توطئه زشت ترین کردار در فطرت و دین اللهی به شمار می رود.ایشان افزودند: بلکه باید گفت یک مسلمان نباید اجازه دهد حرمت غیر مسلمانی که در امان مسلمین است مورد تعرض قرار گیرد، و باید در قبال آنها به گونه ای با غیرت عمل کند که گویی آنها هم از بستگانش هستند. 8 – زنهار شما را در قبال تعرض به اموال مردم، چرا که اموال یک مسلمان برای غیر او حالا نمی باشد مگر با رضایت وی تسلیم شود، از این رو هرکس اموال دیگری را غصب کند، وی برای خود قطعه ای از جهنم را به خود اختصاص داده است. 9 – زنهار شما را از ارتکاب به تمام افعال حرام، شما را برحذر می دارم از نزدیکی  و تعرض به این مساله یا نقض چیزی از این قبیل خواه با زبان باشد یا با دست و شما را برحذر می دارم از مجازات کسی به خاطر گناه دیگری . 10 – همچنین هیچ قومی را از حقوقشان منع نکنید ولو این که شما را به خشم آورند ولی با شما نبرد نکرده باشند. 11 – و بدانید که بیشتر کسانی که با شما نبرد می کنند، به این دلیل است که به دلیل گمراهی دیگران به اشتباه به این کار دست زده اند، از این رو با کردار خود به گونه ای عمل نکنید که این اشتباه آنها به دلیل نادرستی کردارتان موجبات تایید گمراهان نشوید و کسانی که هنوز شک دارند با دیدن کردارتان به آنها نپیوندند، بلکه با رفتار سنجیده و درست خود به گونه ای رفتار کنید و نصیحت کنید و با عدالت برخورد کنید و بخشش را مدنظر قرار دهید تا راستی شما بر آنها ثابت گردد، و از ظلم و توهین و دشمنی بپرهیزید، چرا که هرکس شبه ای را از ذهن انسانی دور سازد گویی به وی زندگی مجدد بخشیده است و هرکس انسانی را بدون عذر دچار شبه سازد گویی وی را به قتل رسانده است. 12 – هرگز کسی گمان نکند که با ظلم می شود مساله ای را درمان کرد، در حالی که با عدالت می توان آن را حل نمود، چرا که توجه به برخی از رویدادها از روی شتاب و عدم توجه باعث بوجود آمدن عواقب و نتایجی در مدت متوسط و دور می گردد و با اطلاع از شیوه های زندگی و تاریخ امت ها می توان پی برد که این رویدادها می تواند باعث وجود چه ظلمی گردد که در برگیرنده ایجاد انگیزه دشمنی در نفوس و احساسات  جامعه می شود و جامعه را با خطر فروپاشی رو به رو می سازد. 13 – اگر چه در برخی خویشتنداری ها و کنترل کردن خود و کامل کردن برهان – باهدف رعایت موازین و ارزش های عالی – ممکن است برخی از خسارتها در مدت کوتاه حاصل شود، اما این راه برکات بیشتر و عاقبت پسندیده تر و نتایجی بهتر را می تواند به دنبال داشته باشد، و در سیره امامان از آل البیت علیهم السلام امثال این مساله را بسیار می توان دید، و حتی آنها هرگز با طرف مقابل خواهان جنگ ، وارد جنگ نمی شدند مگر انها به این جنگ مبادرت ورزند، ولو این که در این آغازگری جنگ شماری از طرف خودی کشته شوند. 14 – برای کسانی از مردم که پیش از شما هستند حامیانی نصیحت کننده باشید، تا برای طرفداری از شما و یاریتان بر دشمنتان کمکتان کنند، و همچنین ضعفای آنها را در صورت توان یاری کنید، چرا که آنها برادرانتان و خانواده هایتان هستند، و بر آنها شفقت ورزید همان گونه که بر نزدیکان خود شفقت می ورزید، و همواره بدانید که پروردگار رفتار شما را نظاره گر است و کردارتان را می شمارد و از نیت هایتان آگاه است و شما را می آزماید. 15 - مبادا توجه به نمازهای واجب را فراموش کنید، چرا که کسی نیست که بتواند برای پروردگار سبحان عملی انجام دهد که از نماز فضیلتش بالاتر باشد، و همانا که نماز آدابی دارد که انسان با رعایت آن آداب به خالق خود نزدیک می شود، و با آن به پروردگارش درود می فرستد، و این نماز ستون دین است و ملاک قبول اعمال است و پروردگار متعال این وظیفه را براساس مقتضیاتی همچون ترس و جنگ کوتاه کرده است ، و حتی در صورتی که برای مدتی طولانی به جنگ مشغول باشد برای هر رکعت به یک تکبیر بسنده کرده است ولو این که انسان رو به قبله نبوده باشد که پروردگار متعال در این باره فرموده است: [حافظوا على الصلوات والصلاة الوسطى وقوموا لله قانتین، فإن خفتم فرجالاً أو رکباناً ، فإذا أمنتم فاذکروا الله کما علّمکم ما لم تکونوا تعلمون]. 16 – و برای خود کمک بگیرید با استفاده از یاد بسیار ذکر یاد الله سبحانه و تعالی و تلاوت قران کریم و دیدارتان با پروردگار را به یاد آورید و این که به نزد او بر می گردید همان گونه که حضرت امیر المومنین علیه السلام چنین می کردند، حتی گفته شده است که ایشان به این مساله محافظت داشته اند به گونه ای که در میدان جنگ در حین مداومت بر این امر تیر کمان ها در کنار او به زمین می نشستند و تیرها از سمت چپ و راست سرشان می گذشتند و به او اصابت نمی کردند و هرگز از این عبادت بر نمی خواستند تا عبادت را به پایان برسانند. 18 – شما را بر حذر می دارم از شتابزدگی در جایی که خویشتنداری و توجه لازم است تا به واین وسیله خود را گرفتار مشکل نسازید، چرا که بسیاری از آن مسائلی که دشمن می خواهد در آن از شما امتیاز بگیرد و گرفتارتان کند مسائلی هستند که به انها توجه ندارید و حذر نمی کنید، و این که بدون توجه و حرفه ای گری دست به کار می شوید،‌  همواره به تنظیم صفوف خود همت گمارید، و گام هایی را که بر می دارید حساب شده باشند، و هرگز دچار شتابزدگی نشوید و همواره با تامل و دقت آن را بررسی کنید، و وسایل مورد نیاز را در نظر آورید، و مستلزمات را مدنظر داشته باشید، و مطمئن شوید که می توانید در این راه استوار باشید و نتایج مطلوب را به دست آورید، و همواره در برخورد با دشمنان قوی باشید که شما بر حق هستید و بدانید که اگر درد می کشید آنها هم به مانند شما درد می کشند، ولی شما از خداوند خواسته ای دارید که آنها ندارند، خواسته های آنها مقبول نمی افتد و آرزوهای آنها دروغین است و اوهامی گذرا هستند که همچون سراب در مکانی است که فرد تشنه آن را آب می پندارد، بهانه های آنها شبهاتی در تاریکی شب است و چشمان آنها در اوهام کور گشته اند. 19 – از این رو و همچنین کسانی از مردم که پیش از شما هستند و دشمن با توسل به آنها قوت یافته باید نصیحت پذیر باشند، و جانفشانی های مدافعان را درک کرده و آزار را از آنها دور سازند و باعث ظن به خود نشوند، چرا که خداوند سبحان به کسی در قبال دیگری حقی نداده است مگر آن که بر آن دیگری هم حقی تعیین کرده باشد، از این رو هرکسی حقوقی متقابل دارد. این مرجع عالیقدر دینی خطاب به رزمندگان افزودند: همانا بدانید که ناصح تر از خود بین خودتان کسانی را نمی یابید اگر باهم اختلافات را کنار گذارید و باهم در امور مثبت متحد شوید، ولو این که این امر خواهان بخشش یا گذشت از برخی از اشتباهات را بطلبد ولو این که این خطاها و اشتباهات آشکار باشند، و هرکس گمان کند غریبه ای می تواند ناصح بهتر از خانواده و خاندان و همشهریان او باشد و از او تبعیت کند بداند که این امر توهمی بیش نیست و هرکس مسائلی را تجربه کند که از قبل تجربه شده اند این امر برای او در عاقبت پشیمانی به همراه خواهد داشت. ایشان افزودند : بدانید کسی که آغاز گر این بخشش است اجر و ثوابی دارد که هرکس در این صفخات بخشش را دنبال کند و اجر و ثواب این عمل به پای او نوشته خواهد شد، و این عمل نزد خداوند محفوظ خواهد بود، و باز خورد این اقدام خیر آن انسان در روزی که به آن نیاز دارد در سیاهی های برزخ و اوقات سخت قیامت به یاری او می رسند و هرکس از یکی از حامیان مسلمین پشتیبانی کند یا از خانواده اش حمایت نماید و او را در امور خانواده اش یاری رساند اجر و ثوابی دارد که یک مجاهد دارد. 20 – همچنین از همه می خواهم از امور و تعصبات ناپسندیده نوهش شده دوری کنند، و به مکارم اخلاق تمسک جویند چرا که پروردگار مردم را اقوام و ملت های محتلفی آفریده است تا باهم آشنا شوند، و منافع را با هم مبادله کنند، و هرکدامشان دیگری را یاری رساند ، از این رو افکار محدود و خودخواهی های شخصی بر شما غلبه نکنند، و شما آگاهید که چه بر سر شما و به کل امت اسلامی در سایر کشورها گذشته تا که امروز توانایی ها و قدرت ها و اموالتان و ثروت های شما به این صورت که به هم حمله ور شده اید هدر رود، به جای این که در جهت پیشبرد علوم و بهره برداری از نعمت ها به کار برید و امور مردم را با آن اصلاح کنید، از فتنه ای دوری کنید که تنها به ظالمین از شما شامل نشود، اما حال که فتنه روی داده است تلاش کنید تا این فتنه خاموش گردد و برحذر باشید تا دوباره بیدار نشود و همه به ریسمان الهی چنگ زنید و هرگز متفرق نشوید و بدانید که پروردگار متعال هرگاه از خیری که در دلتان باشد آگاه گردد جزای خیری در قبال آن چه از شما گرفته است به شما می دهد ، و خداوند بر همه چیز قادر و توانا است.

نماز استسقاء و طلب باران با حضور امام جمعه و اقشار مردمی در دهدشت اقامه شد

یه نفر از کمی فرزند به امام گلگی کرد ، ایشون فرمودند : از خدا طلب آمرزش کن و تخم مرغ و عسل بخور

مفهوم عید در فرهنگ اسلامیواژه‏ عید در اصل از فعل عاد (عود) یعود اشتقاق یافته است. معانی مختلفی برای آن ذکر کرده‏‌اند، از جمله «خوی گرفته‏»، «هرچه باز آید از اندوه و بیماری و غم و اندیشه و مانند آن‏» ، «روز فراهم آمدن قوم‏» ، «هر روز که در آن، انجمن یا تذکار فضیلت‏مند یا حادثه‏ بزرگی باشد» . گویند، از آن رو به این نام خوانده شده است که هرسال شادی نوینی باز آرد . (۱)ابن منظور در لسان العرب گفته است که برخی بر آن هستند که اصل واژه‏ی عید از «عادة‏» است، زیرا آنان (قوم)، بر جمع آمدن در آن روز، عادت کرده‌‏اند. (۲)چنان‏که گفته شده است: القلب یعتاده من حبها عید .و نیز «یزید بن‏ حکم ‏ثقفی‏» در ستایش «سلیمان‏ بن‏ عبدالملک‏» گفته است:امسی باسماء هذا القلب معمودا اذا اقول صحا یعتاده عیدا (۳)به گفته‏ «ازهری‏»: عید در نزد عرب، زمانی است که در آن شادی‏ها و یا اندوها، باز می‏گردد و تکرار می‏شود. ابن ‏اعرابی آن را منحصر به شادی‏ها دانسته است. (۴)واژه‏ عید، تنها یک‏بار در قرآن به کار رفته است:اللهم انزل علینا مائدة من السماء تکون لنا عیدا لاولنا و آخرنا و آیة منک (سورة مائده/آیه ۱۱۴) در تفسیر نمونه، ذیل این آیه گفته شده است: «عید، در لغت از ماده‏ عود به معنی بازگشت است، و لذا به روزهایی که مشکلات از قوم و جمعیتی بر طرف می‏شود و بازگشت‏ به پیروزی‏ها و راحتی‏‌های نخستین می‏کند، عید گفته می‏شود و در اعیاد اسلامی به مناسبت این‏که در پرتو اطاعت‏ یک ماه مبارک رمضان و یا انجام فریضه‏ بزرگ حج، صفا و پاکی فطری نخستین به روح و جان باز می‏گردد، و آلودگی‏ها که برخلاف فطرت است، از میان می‏رود، عید گفته شده است و از آن‏جا که روز نزول مائده روز بازگشت ‏به پیروزی و پاکی و ایمان به خدا بوده است، حضرت مسیح ( علیه السلام) آن را عید نامیده و همان‏طور که در روایات وارد شده، نزول مائده در روز یک‏شنبه بود و شاید یکی از علل احترام روز یک‏شنبه در نظر مسیحیان نیز همین بوده است، و اگر در روایتی که از علی ( علیه السلام) نقل شده می‏خوانیم «و کل یوم لایعصی الله فیه فهو یوم عید» هر روز که در آن معصیت ‏ خدا نشود، روز عید است‏» نیز اشاره به همین موضوع است، زیرا روز ترک گناه، روز پیروزی و پاکی و بازگشت‏به فطرت نخستین است .» (۵)در روایات معصومین ( علیهم السلام) نیز بارها به این موضوع اشاره شده است، هم‏چنان‏که گذشت، امیرالمؤمنین علی ( علیه السلام) هر روزی که در آن معصیت و گناه نشود، را روز عید خوانده است.از سوید بن غفله نقل شده است که گفت: در روز عید بر امیرالمؤمنین علی ( علیه السلام) وارد شدم و دیدم که نزد او نان گندم و خطیفه (۶) و ملبنة (۷) است . پس به آن حضرت عرض کردم: روز عید و خطیفه؟! .پس از آن حضرت فرمودند: انما هذا عید من غفرله، این عید کسی است که آمرزیده شده است . (۸)و نیز در یکی از اعیاد، آن حضرت فرمودند: «انما هو عید لمن قبل الله صیامه، و شکر قیامه، و کل یوم لایعصی الله فیه فهو یوم عید» ، «امروز تنها عید کسی است که خداوند روزه‏اش را پذیرفته، عبادتش را سپاس گزارده است، هر روزی که خداوند مورد نافرمانی قرار نگیرد، عید راستین است .»در روایات اسلامی برای اعیاد به ویژه اعیاد مذهبی از جمله عید فطر، آداب و رسوم خاصی توصیه شده، در حدیثی از معصوم ( علیه السلام) آمده است:«زینوا اعیادکم بالتکبیر» عیدهای خودتان را با تکبیر زینت‏ ببخشید .«زینوا العیدین بالتهلیل و التکبیر و التحمید و التقدیس‏» عید فطر و قربان را با گفتن ذکر «لا اله الا الله‏» «الله اکبر» ، «الحمدلله‏» و «سبحان الله‏» ، زینت‏ ببخشید .ماندگاری و استمرار نوروزهمواره در طول تاریخ، مردمان به جشن نوروز توجه می‏کرده‏‌اند. حوادث روزگار، اگرچه گهگاه آن را از شور و گرمی می‏انداخته، اما هرگز به فراموشی سپردن آن نینجامیده ‏است. در میان جشن‏های ملی ایران: نوروز، مهرگان و سَده از دیگر جشن‏ها پر رونق‏‌تر بوده است ؛ اما به تدریج، مهرگان و سده، در میان ایرانیان رونق خود را از دست دادند. این جشن‏ها در دوران پس از اسلام، نه تنها عمومیت و آوازه نوروز را نیافت، بلکه رفته رفته کم‏رنگ‌‏تر شد و تدریجا برخی از آداب آن‏ها در نوروز حل شد و خود نیز عملاً منحل شده‏‌اند. تنها نوروز توانست، هم‏چنان عید بزرگ ایرانیان به جا بماند و حتی به دلیل بعضی از رسوم متناسب با آداب اسلامی، نوعی تقدس و اهمیت نیز بیابد.معنای لغوی عید«عید» از ریشه «عاد یَعود» و به معنای بازگشت است. هم عیدهایی که بشر در تاریخ خود ثبت کرده، در این خصوصیت مشترکند؛ از اعیاد کهن گرفته تا عیدهای ملی و مذهبی، همه حکایت از وقایع خاص و شایان توجه دارند؛ وقایع ارزش‏مند که انسان‏ها از یادآوری آن به وجد می‏‌آمده‌‏اند و لذت می‏‌برده‏‌اند.عید نوروز نیز از سنت‏ها و باورهای کهن ایرانیان و فصل شور و شادی و شعف آنان بوده ‏است.معنای اصطلاحی عیداگرچه «عید» به جشن سالانه‏ای گفته می‏شود که هرسال با بازگشت خود، سرور و نشاط را به قوم، نژاد یا ملتی باز می‏‌گرداند، معنای ژرف‏‌تر آن، بازگشت انسان به ریشه آسمانی خویش و رجعت روحی و معنوی به مبدئی است که او را آفریده و از او پیمان گرفته است تا شأن بندگی و اطاعت را رعایت کند. آداب مذهبی و معنوی، همانند غسل و نماز و روزه مستحبی نوروز، به همین امر توجه می‏دهد که عید را فرصتی برای غفلت از خدا و غرق شدن در بازی‏های دنیا نپنداریم؛ چه آن‏که جشن حقیقی انسان، زمانی است که بتواند شیطان را از حریم خویش براند و به گونه درونی و معنوی به سوی خدای خویش بازگردد.نماد هویت یک ملّتعیدها و جشن‏ها، افتخار ملی هر قوم و سرزمین، و نشان ساختار و پیشینه فرهنگی و تمدن آنان است. اعیادی که از نظر دیرینگی تاریخی و مذهبی ریشه دار بوده و در طول زمان با اعتقادها و آداب و رسوم ملت‏ها در هم آمیخته، جلوه و جایگاه ویژه‏‌ای دارند و بی آن هیچ ملتی هویت واقعی ندارد و به بیگانگی از خود دچار خواهد شد. عید نوروز از این جهت که اعتقادها و باورهای مذهبی و سنن کهن ملی، در آن به هم آمیخته، اهمیتی گسترده یافته است.عامل هم‏بستگی احساسات ملیعید نوروز و دیگر جشن‏های ملی و میهنی، جدای از تربیت‏های اوّلیه اجتماعی و سیاسی، هم‏بستگی احساسات ملی را هدف قرار می‏دهند. ویژگی نمادین این جشن‏ها، برخاستن از روح هم‏بسته عواطف ملی و هم‏دلی همه مردمان است. عید نوروز، تصویری روشن از فرهنگ ملی و مذهبی ایرانیان و عامل مهمی در هم‏بستگی احساسات آنان می‏نماید.نوروز عمومی‏ترین و دیرپاترین جشن مردم ایران«نوروز» که به نام‏ها و اوصاف بسیار، چون: عید نوروز، جشن فروردین، نوروز جمشیدی، نوروز سلطانی و نوروز جلالی مشهور شده، مهم‏ترین، عمومی‏ترین و دیرپاترین جشن ملی مردم ایران است. این جشن، قرن‏های متمادی است که توجه مردم کشور ما و سرزمین‏هایی را که با ما دیرینه فرهنگی مشترکی دارند، به خود جلب کرده است.نوروز، عمومی‏ترین جشن ملی ایرانیان هم هست؛ زیرا مرزی نمی‏شناسد و از هر دیواری در ایران زمین وارد می‏شود و تمام اقوام، مذاهب و گروه‏های فکری و عقیدتی را که در این مرز و بوم مقدس زندگی می‏کنند یک‏سال شادمان می‏کند .اسلام و آداب و رسوم پیشینیانمنطق فرهنگ غنی اسلام، منطق خردورزی، گفت‌‏وگو و داد و ستد با آداب و رسوم و فرهنگ‏های گذشته و هم‏‌عصر خود است، و تا با سنتی غیراخلاقی و غیرعقلانی رو در روی نگردد، سنت‏ها را در دل خود جای می‏دهد و آن‏ها را به رنگ الهی در می‏‌آورد. عید نوروز نیز از آن‏جا که سنتی دیرپا و هماهنگ با عقل سلیم انسانی بود، نه تنها مهر تأیید اسلام را گرفت، بلکه بر آداب وسنت‏های پسندیده اسلامی آن نیز تأکید شد.هم‏زمانی نوروز با بسیاری از رخدادهای تاریخییکی از دلایل ارجمندی نوروز، هم‏زمانی این روز با بسیار از رخدادهای تاریخ‏‌ساز و ارزشمند دینی است. در روایت معلّی بن خُنیس از امام صادق علیه‌‏السلام آمده است که نوروز، روز استقرار کشتی نوح(ع) بر کوه جودی، نزول جبرئیل(ع) بر پیامبر صلی‏‌الله‏‌علیه‏‌و‏آله‏‌وسلم، شکسته شدن بت‏های کعبه به دست ابراهیم علیه‏‌السلام و حضرت علی علیه‏‌السلام ، روز بیعت اصحاب پیامبر صلی‏‌الله‏‌علیه‌‏و‏آله‏‌وسلم با علی علیه‏‌السلام به دلیل امیرمؤمنان شدنش و روز پیروزی ایشان بر اصحاب نهروان بوده ‏است.اعمال مستحبی عید نوروزمعلی بن خُنیس، در روایتی از امام صادق علیه‌‏السلام نقل کرده است که ایشان می‌‏فرمایند: «هنگام نوروز غسل کن و پاکیزه‏‌ترین لباست را بپوش و به خوش‏بوترین عطر، خود را معطر ساز و آن روز را روزه بدار.» از این روایت، مبارکی عید نوروز در فرهنگ دینی به روشنی مشخص می‏شود.بهار، درس خداشناسی و نوروز آغاز بهاربهار، درس خداشناسی و معاد و تحول و رشد و تکامل است. اگر انسان‏ها از این طبیعت زیبا، درس بیاموزند، در حقیقت اعتقاد به رستاخیز را آموخته‌‏اند. در این صورت باید سرآغاز چنان بعثتی را روز برتر و نوروز نامید و آن را جشن گرفت. اگر مراسم نوروزی بر این اساس پی‏‌ریزی گردد و انسان‏ها خود را با محتوای دعای آغاز سال که بیان کننده تحول و نغمه توحیدی است هم‏گام و هم‏گون سازند. چنین نوروزی سرشار از مبارکی و میمنت خواهد بود.نوروز، فرصت مغتنم موحدانآنان که طعم توحید را چشیده‌‏اند، در ایام دل‏‌انگیز و پرنشاط آغاز بهار، به پیروی از امامان، آیاتی از قرآن کریم هم‏چون آیه ۱۹۰ سوره مبارکه آل‌‏عمران را تلاوت کرده و مفاهیم آن را در اعماق جانشان دریافت می‏‌کنند که: «همانا در خلقت آسمان‏ها و زمین و آمد و شد شب و روز، نشانه‌‏هایی برای صاحبان اندیشه است.» هرگاه در مراسم نوروزی، به دنبال این چنین مفاهیم آموزنده و ارزنده‌‏ای باشیم، بی‏‌تردید حقیقت نوروز، این رستاخیز عظیم طبیعت را دریافته‏‌ایم.صله رحماز آداب نوروز، صله رحم و دیدار خویشاوندان و نزدیکان است، این سنت اسلامی که در مراسم نوروز جلوه خاصی یافته، در روایات اسلامی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. از مجموعه آیات و روایاتی که به موضوع رسیدگی به خویشاوندان و صله‌رحم اشاره دارند، نتیجه می‏گیریم که احسان و خوبی به خویشاوندان، گاه به اندازه پرستش خدا و اطاعت والدین، اجر و پاداش دارد و از اهمیتی برابر برخوردار است. ارتباط عاطفی با خویشاوندان نزدیک، کار مؤمنانی است که به مقام بلندی از ایمان دست یافته و از حساب سخت قیامت بیم دارند. مؤمنان واقعی، از بهترین اموال و دوست‏ داشتنی‏‌ترین دارایی‏‌شان برای ارحام فقیر و مستمند خود، انفاق و احسان می‏کنند.سال نو فرصتی برای تزکیه نفسرهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی رحمت ‏الله علیه، تحویل سال را آغازی برای دگرگونی درونی در خویش می‏دانست و فرموده است: «ما امیدواریم که ملت ما در این سال نو به طوری عمل بکند که سیره انبیا(ع) بوده است، به طوری عمل بکند که سیره اولیا(ع) بوده است و عمده این است که هواهای نفس از بین برود. انسان در طول عمر، مبتلای به این هوای نفس است که محتاج به ریاضت است ... من امیدوارم که ملت ایران و همه مسلمانان دنیا یک تحولی پیدا کنند در این سالن نو، که برای خداکار کنند، برای سلطه خودشان نباشد، برای هواهای نفسانی نباشد و خداوند ان‏‌شاءاللّه همه را توفیق بدهد که در راه خدای تبارک و تعالی مجاهدت کنند و ان‏‌شاءاللّه این روز بر همه مبارک باشد و خداوند همه مسلمین را با هم متفق کند در مقابل کفر جهانی».نوروز؛ یعنی هر روز نو و تأثیرگذارمقام معظم رهبری، در تعبیری زیبا، نوروز را چنین معنا کرده‌‏اند: «نوروز؛ یعنی روزی که شما با عمل خودتان، با حادثه‏‌ای که اتفاق می‏‌افتد، آن را نو می‏‌کنید. روز بیست و دوم بهمن که ملت ایران، حادثه عظیمی را به کمک خدا تحقق بخشید، روز نویی، نوروز است. آن روزی که امام امت، قاطعانه به دهان مستکبر قلدر گردن کلفت دنیا؛ یعنی امریکا مشت کوبید، آن روز، روز نو و راه نویی بود. حادثه نویی بود که اتفاق می‏افتاد و افتاد. ما باید نوروز را نوروز کنیم. نوروز بر حسب طبیعت، نوروز است، جنبه انسانی قضیه هم به دست ماست که آن را نوروز کنیم.»کارنامهسالی دیگر هم به پایان رسید، با همه تلخی‏ها و شیرینی‏‌هایش، با همه فرازها و نشیب‌‏هایش، رنج‏ها و شادی‏‌هایش، ترس‏ها و امیدهایش. سال گذشته، برای عده‌‏ای سال رشد و پیشرفت و تکامل بود و برای عده‌‏ای دیگر، سال عقب‏‌گرد، یا در جا زدن و رکود بود. کسانی آبرو یافتند و کسانی آبرو باختند. کسانی عزیز شدند، و دیگرانی خوار و حقیر گشتند. ما در کجای زمان ایستاده‌‏ایم؟ پیش رو و زیر پایمان، پشت سر و اطرافمان و در افق‏‌های دوردست و نزدیک چیست و چه می‏گذرد؟بیایید و برگردیم و نگاهی به خویشتن کنیم، به کارها و رفتارمان، به اخلاق و عملکردمان، به آموخته‌‏ها و اندوخته‏‌هایمان، به حرف‏ها و نیت‏‌هایمان، به هدف‏ها و آرزوهایمان، به دوستی‏ها و دشمنی‏‌هایمان، به دیده‏‌ها و گفته‌‏ها و شنیده‏‌هایمان، بیاییم در آغاز سال نو، کارنامه‌‏مان را باری دیگر مرور کنیم.هنگام محاسبه«طی شدن عمر، سب افزوده شدن سن و سال ما نمی‌‏گردد، بلکه عمر ما کاهش می‏‌یابد و هر روز، قدمی به «خط پایان» نزدیک می‏‌شویم و هر لحظه یک گام به انتهای فرصت دنیایی پیش می‏‌گذاریم. وقتی یک کشاورز، در فصل برداشت، محصول خود را حساب می‏کند، من چرا برداشت خود را در مزرعه زندگی حساب نکنم؟ مگر نه این که دنیا مزرعه است و من، دهقان بذر وجودی خویشم؟ پس باید ببینم چه کاشته‌‏ام و چه درو می‏کنم؟وقتی یک تاجر و کاسب و حتی دست‏فروش ساده، برای خود حساب سال و دفتر کل و جزء دارد و سود و زیان و دخل و خرج خویش را می‌‏سنجد، چرا من در بازار دنیا، که کالای عمر و متاع فرصت را می‏‌دهم، به دستاورد خود نیندیشم و سود و زیان خود را محاسبه نکنم؟»نوروز در آينه رواياتعيد نوروز يكى از سنت‌هاى ملى و اعياد ايرانيان است، كه از ديرباز مورد توجه بوده و قوم ايرانى ارزش و اهميت‏ خاصى براى اين عيد قائل بوده است.اما براى كسانى كه معتقدند همه چيز را بايد از منتظر دين مورد بررسى و نفى و اثبات قرارداد، اين پرسش مطرح است، كه آيا دين اسلام و پيشوايان دين نسبت‏به اين موضوع موضعگيرى خاصى داشته‌‏اند يا خير؟ آيا مى‏توان از فنون دينى به چيزى دست‏يافت كه دلالت‏ بر تاييد و يا رد اين سنت ايرانى از سوى پيشوايان دين كند.در مجموع می‌‏توان گفت كه ما در متون روايى شيعه، در موضوع‏ يادشده با دو دسته روايت روبرو هستيم:دسته نخست، رواياتى كه سنت ايرانى نوروز، در آنها مورد تاييد قرار گرفته و «روزنوروز» مبارك قلمداد شده است.دسته دوم: رواياتى كه اين سنت را تاييد نكرده و آن را سنتى خلاف اسلام شمرده‌‏اند.در اينجا براى آشنايى شما عزيزان به نمونه‏هايى از دو دسته روايات اشاره مى‏كنيم.۱. دسته اول رواياتمعلى‏ بن خنيس از امام صادق (علیه السلام)، روايتى را نقل كرده كه در آن ضمن بزرگداشت نوروز، وقايع مختلف تاريخى برنوروز منطبق شده است. متن روايت‏ يادشده از اين قرار است:معلى بن خنيس قال: دخلت على الصادق جعفربن محمد، عليه‏‌السلام، يوم النيروز فقال، عليه‌‏السلام، اتعرف هذا اليوم؟ قلت: جعلت فداك، هذا يوم تعظمه العجم و تتهادى فيه، فقال ابوعبدالله الصادق، عليه‌‏السلام، والبيت العتيق الذى بمكة ما هذا الامر قديم افسره لك حتى تفهمه. قلت: يا سيدى ان علم هذا من عندك احب الى من ان يعيش امواتي و تموت اعدائى! فقال: يا معلى! ان يوم النيروز هو اليوم الذى اخذ الله فيه مواثيق العباد ان يعبدوه و لايشركوا به شيئا و ان يؤمنوا برسله و حججه، و ان يؤمنوا بالائمه، عليه‏‌السلام، و هو اول يوم طلعت فيه‌ ‏الشمس، و هبت‏ به الرياح، و خلقت فيه زهرة الارض، و هو اليوم الذى استوت فيه سفينة نوح، عليه‏‌السلام، على‏‌الجودى، و هو اليوم الذى احيى الله فيه الذين خرجوا من ديارهم و هم الوف حذر الموت فقال لهم الله موتوا ثم احياهم (۹)و هو اليوم الذى نزل فيه جبرئيل على النبى صلى‌‏الله‏‌عليه‏‌وآله و هو اليوم الذى حمل فيه رسول الله صل‏‌الله‏‌عليه‏‌وآله اميرالمؤمنين على، عليه‏‌السلام، منكبه حتى رمى اصنام قريش من فوق البيت الحرام فهشمها، و كذلك ابراهيم، عليه‏‌السلام، و هو اليوم الذى امر النبى، صل‏‌الله‏‌عليه‏‌وآله، اصحابه ان يبايعوا عليا، عليه‏‌السلام، بامرة المؤمنين، و هو الذى وجه النبى، صل‏‌الله‏‌عليه‌وآله، عليا الى وادى الجن ياخذ عليهم بالبيعة له، و هو اليوم الذى بويع لاميرالمؤمنين، عليه‏‌السلام، فيه البيعة الثانيه، و هو اليوم الذى ظفر فيه باهل النهروان و قتل ذالثدية و هو اليوم الذى يظهر فيه قائمنا و ولاة الامر و هو اليوم الذى يظفر فيه قائمنا بالدجال فيصلبه على كناسة الكوفة، و ما من يوم نيروز الا و نحن نتوقع فيه الفرج، لانه من ايامنا و ايام شيعتنا، حفظته العجم و ضيعتمو انتم ... (۱۰)معلى بن خنيس گويد: در روز نوروز بر امام صادق عليه‌‏السلام وارد شدم، ايشان فرمودند كه آيا اين روز را مى‏‌شناسى؟عرض كردم: فدايت گردم اين روز، روزى است كه غير عربها (ايرانيان) آن را گرامى داشته و به يكديگر هديه مى‏دهند، امام صادق، عليه‌‏السلام، فرمودند: قسم به خانه عتيقى كه در مكه هست اين (تعظيم و هديه دادن) ريشه طولانى و قديمى دارد و براى تو آن را توضيح مى‏‌دهم تا از آن مطلع شوى، گفتم: اى آقاى من چنانچه اين مطلب را از تو بياموزم براى من بهتر از زنده شدن مردگانم و مردن دشمنان من است. حضرت فرمود: اى معلى! نوروز، روزى است كه خداوند در آن از بندگان خويش ميثاق گرفت كه جز او را عبادت و پرستش نكرده و به او شرك نورزند و به فرستادگان و پيامبرانش و نيز ائمه هدى ايمان بياورند. نوروز اولين روزى است كه خورشيد در آن طلوع كرد و باد در آن وزيدن گرفت و در آن روز درخشندگى زمين خلق شد. نوروز روزى است كه كشتى نوح بر كوه جودى كناره گرفت و نوروز روزى است كه افرادى كه از خانه‏‌هاى خود خارج شده و به آزمايش الهى از دنيا رفتند، مجددا به دنيا بازگشتند. در اين نوروز است كه جبرئيل بر پيامبر اكرم، صل‏‌الله‏‌عليه‏‌وآله، نازل شد و درست در همين روز است كه پيامبر اسلام، حضرت على(ع) را بر شانه خود گذاشت تا او بتهاى قريش را از بيت الحرام پايين كشيد و آنها را درهم شكست.نوروز روزى است كه پيامبر به اصحابش دستور داد تا در مورد خلافت و ولايت مؤمنان با حضرت على عليه‌‏السلام بيعت كنند و در همين نوروز بود كه پيامبر، صل‌‏الله ‏عليه‏‌وآله، على، عليه‏‌السلام، را به سوى جنيان فرستاد براى او از آنان بيعت ‏بگيرد. نوروز روزى است كه براى حضرت على بيعت مجدد گرفته شد و نوروز روزى است كه حضرت على، عليه‌‏السلام، بر اهل نهروان پيروز شد و ذوالثديه را كشت و نوروز روزى است كه قائم ما در آن روز ظاهر مى‏‌گردد و بالاخره نوروز روزى است كه قائم ما در اين روز بر دجال پيروز مى‏شود و او را بر زباله‏‌دان كوفه آويزان مى‏‌كند و هيچ نوروزى نيست مگر آنكه ما در آن روز توقع ظهور حضرت حجت، (عج)، را داريم چرا كه اين روز، از روزهاى ما و شيعيان ما است كه عجم (ايرانيان) آنرا گرامى دشته ولى شما آنرا ضايع نموديد ...آنگونه كه از حديث فوق به دست آمد، روز نوروز پيوند عميقى با مساله ولايت و رهبرى مسلمانان دارد، از اين روى شايسته است كه عيد نوروز را جشن ولايت دانسته و پيوسته در آن به ياد ظهور منجى عالم بشريت‏ حضرت امام زمان (عج) باشيم.۲. دسته دوم رواياتروايتى از حضرت امام موسى‏ بن ‏جعفر عليه‏‌السلام، نقل شده كه ظاهر آن دلالت‏ بر عدم تاييد سنت نوروز از سوى پيشوايان دارد. در اين روايت چنين آمده است:حكى ان المنصور تقدم الى موسى بن جعفر عليه‌‏السلام بالجلوس للنهنتة فى يوم النيروز و قبض ما يحمل اليه فقال: انى قد فتشت الاخبار عن جدى رسول الله فلم اجد لهذا العيد خبرا و انه سنة الفرس و محاها ان اسلام و معاذ الله ان نحيى ما محاها الاسلام فقال المنصور انما نفعل هذا سياسة للجند فسالتك بالله العظيم الا جلست فجلس (۱۱)حكايت‏ شده كه منصور به سوى امام كاظم عليه‌‏السلام فرستاد تا در روز نوروز براى تهنيت جلوس كند و آنچه بسوى او حمل مى‏‌شد، بگيرد. حضرت فرمود من اخبار جدم رسول خدا را بررسى كردم و در آنها براى اين عيد خبرى نيافتم و اين سنت ايرانيان است كه اسلام آنرا محو كرده است و به خدا پناه مى‏‌برم كه چيزى را كه اسلام محو كرده احياء كنم. منصور در پاسخ گفت: ما اين كار را براى اداره (سرگرمى) لشكريان انجام مى‏‌دهيم و تو را به خداى بزرگ سوگند مى‏دهم كه در اين مجلس بنشينى و آنگاه حضرت نشست.مرحوم مجلسى در بحارالانوار روايت‏ يادشده را مورد نقد و بررسى قرارداده و مى‏‌فرمايند:«هذا الخبر مخالف لاخبار المعلى و يدل على عدم اعتبار النيروز شرعا و اخبار المعلى اقوى سندا و اشهر بين الاصحاب‏» (۱۲)اين خبر با اخبار معلى بن خنيس مخالفت داشته و دلالت‏ بر بى اعتبارى نوروز از جهت‏ شرعى مى‌كند، اما اخبار معلى از نظر سند قويتر بوده و در نزد اصحاب شهرت بيشترى دارد.اما توجيهات ديگرى نيز براى اين روايت مطرح است كه باختصار به آنها اشاره مى‏كنيم:۱. اين روايت‏ به احتمال بسيار قوى در مقام تقيه‌ بيان شده و حضرت در صدد بيان حكم واقعى عيد نوروز نبوده‏‌است. زيرا منصور اصرار شديدى براى حضور حضرت در جلسه داشته و مى‏‌خواسته از آن بهره بردارى سياسى كند، اما امام نمى‏‌خواست از وجودش سوء استفاده شود و حضرت براى اينكه در اين جلسه حضور پيدا نكند به دنبال عذرى بوده است. خصوصا كه اين مجلس براى نظاميان برپا شده بود و از حساسيت ويژه‌‏اى برخوردار بوده است.۲. پاسخ ديگر آنكه عيد نوروز سنت ديرينه‏‌اى بوده و همگان هم از آن اطلاع داشته‌‏اند. در صورتى‏‌كه اين عيد مطلوب اسلام و شرع نبوده، چرا در اين رابطه روايت صريح و متقنى وجود ندارد و اين مورد از مواردى است كه مورد ابتلاءبخش وسيعى از مسلمانان است و در صورتى‏‌كه حديث معتبرى وجود داشت، حتما نقل مى‏‌شد.۳. سومين پاسخ آنكه علما و فقهاى بسيارى آن را تاييد كرده‏‌اند. به عنوان نمونه احمد بن فهد الحلى مى‏‌گويد: يوم النيروز يوم جليل (القدر) و تعيينه من السنة غامض مع ان معرفته امر مهم من حيث انه تعلق به عبادة مطلوبة للشارع و الامتثال موقوف على معرفته (۱۳)روز نوروز، روز با ارزشى است ولى معين كردن آن در سال مشكل است‏ با اينكه شناخت آن (نوروز) امر مهمى است چرا كه عبادتى كه مورد نظر شارع است ‏به آن روز تعلق گرفته است و اطاعت آن عبارت متوقف بر شناخت آنست.پس در نتيجه عيد نوروز مورد تاييد روايات متعددى است و روايت معتبرى كه بر بى ‏اعتبارى آن از نظر اسلام دلالت كند، وجود نداردارزشها ی عيد نوروزنوروز روز نو، روز تازه و روز جديدى است اول فروردين، روز نو سال جديد آغاز مى گردد و كهنگى سال قبل كه با سرما، خستگى و تكرار كارها و روزها همراه بوده، با نوروز به روز نو و سال جديد كه طراوت طبيعت آن را ترو تازه ساخته تبديل مى گردد. اين روز براى بسيارى از ملتها روز عيد محسوب مى شود. عيد به معنى بازگشت است كه از ريشه «عود» گرفته شده است.به گفته راغب اصفهانى (۱۴)عيد به معناى بازگشت به وضعيت مطلوب گذشته است و به روزهاى سرور و شادى نيز گفته مى شود.عيد يكى از بزرگترين و مهيج ترين مظاهر حيات اجتماعى يك ملت است.با ما باشيد تا پيرامون عيد بيشتر بدانيد.اعياد چهار نوع است:اول، اعياد دينى مانند عيد فطر و عيد قربان كه مسلمانان جهان اين روزها را عيد مى گيرند.دوم، اعياد مذهبى مانند عيد غدير و عيد نيمه شعبان كه شيعيان جشن مى گيرند.سوم، اعياد ملى مانند روز آزادى و استقلال برخى از ملتها از چنگ استعمار.چهارم، عيد طبيعى و تكوينى مانند عيد نوروز كه در آغاز بهار و سال نو مطرح مى شود.در اسلام روزهايى به عنوان عيد اعلام گرديده است كه مهمترين آنها عبارتند از:اول شوال (عيد فطر)، دهم ذيالحجه (عيد قربان)، هيجدهم ذى الحجه (عيد غدير)، بيست و هفت رجب (روز مبعث) و جمعه و تمام اين روزها به نوعى بازگشت به خويشتن و احساس مسئوليت و به انگيزه تحول و انقلاب درونى است نه صرف شادى و شادمانى.بنابراين عيد نه جامه رنگارنگ پوشيدن است كه اين عيد كودكان است. نه شربت و شيرينى و غذاهاى متنوع خوردن است كه اين عيد شكمبارگان است. نه به سياحت و تفرج بى محتوى پرداختن است كه اين عيد ولگردان است. نه بى بندوبارى و هرزگى و عياشى كردن است كه اين عيد بوالهوسان است. نه قاه قاه خنديدن و همديگر را به مسخره گرفتن است كه اين عيد غافلان است و نه سبزه روياندن و سفره هفت سين چيدن و آتش بازى كردن است كه اين عيد خرافه پرستان است.هيچ كدام از اينها مفهوم عيد از ديدگاه اسلام نيست كه عيد اسلامى براى موفقيت در راه انجام وظيفه و تطهير نفس و تصفيه جان از ناپاكي‌ها و تمرين صبر و استقامت و شكستن غرور و خودخواهى است.و اگر بخواهيم عيد نوروز براى ما يك عيد واقعى باشد بايد به ارزشهاى اسلامى اين عيد كه در سايه تعاليم اسلامى رنگ دينى پيدا كرده توجه نموده و از ضد ارزشهاى عيد كه احياى ارزشهاى جاهلى و از سنتهاى دوران آتش پرستى است دورى نماييم در اين جا مرورى داريم به ارزشها و ضد ارزشهاى عيد نوروز.نظافت و خانه تكانىاز ارزشهاى عيد نوروز نظافت و خانه تكانى است كه مردم قبل از رسيدن سال نو تحولى در زندگى خود ايجاد مى كنند و با خريد لباس نو تغيير ظواهر زندگى نشاط خاصى را به زندگى خود مى دهند.نماز عيدشيخ طوسى (رحمت الله علیه) فرموده است: نماز ظهر و عصر روز نوروز را كه خواندى چهار ركعت نماز با دو سلام (دو ركعت دو ركعت) مى خوانى ركعت اول پس از حمد ده بار سوره «قدر» ركعت دوم پس از حمد ده بار سوره «كافرون» ركعت سوم پس از حمد ده بار سوره «توحيد» ركعت چهارم پس از حمد ده بار سوره «ناس» و «فلق» (معوذتين). و در پايان نماز سجده شكر بجا آور و در آن دعاكن تا خداوند گناهان ۵۰ ساله ات را ببخشد. (۱۷)نظافت و لباس تميزنظافت و رعايت بهداشت و نيز پوشيدن لباس تميز و استفاده از عطر و بوى خوش در صورت امكان از وظايف اخلاقى و اجتماعى نوروز است. از امام صادق (علیه‌السلام) نقل شده است كه فرمود: «و البس انظف ثيابك و تطيب باطيب طيبك». (۱۸) تميزترين لباست را بپوش و با بهترين عطرت خود را خوشبوى ساز.ديد و باز ديديكى از ارزشهاى عيد نوروز ديدوبازديد از بستگان، دوستان، همسايگان و بزرگان شهر و روستا است و ديدار جمعى از مصيبت ديدگان در سال گذشته. در اين ديد و بازديدها از غمها و مشكلات يكديگر آشنا مى شوند. چه بسيار كدورت‌هايى كه در اين ايام با نگاهى دوباره فرو مى ريزد و به عشق و محبت مبدل مى‌گردد و به قول حافظ:درخت دوستى بنشان كه كام دل به بار آردنهال دشمنى بركن كه رنج بى شمارآرددر اين رابطه امام خمينى (رحمت الله علیه) در يك سفارشى مى فرمودند: در ايام نوروز به مريضخانه ها برويد و احوال اينها را بپرسيد. (۱۹)هديه و عيدىهديه و عيدى دادن از رسوم معمول عيدهاست و در ميان مردم معمول بوده است. در روايتى آمده است كه شخصى هديه اى براى امام على (علیه‌السلام) آورد و عرض كرد: اين هديه به مناسبت نوروز است. حضرت فرمود: «نيروزنا كل يوم»؛ هر روز براى ما نوروز و روز نوى است.اى خواجه چه جويى ز شب قدر نشانىهر شب شب قدر است اگر قدر بدانىآقاى رحيميان در كتاب سايه آفتاب مى نويسد: در روز عيد نوروز به خدمت امام خمينى (رحمت الله علیه) رسيديم. حضرت امام با نشاطتر از روزهاى گذشته و متبسم و با قباى نو وارد شدند و به افراد حاضر چندبار «مبارك باشد.» گفتند. سپس خودشان سراغ سكه هاى يك ريالى را گرفتند و در كف دست قرار دادند. افراد حاضر نيز بعد از دست بوسى هر كدام چند عدد برداشتند. مشابه اين برنامه در نوروز سالهاى ديگر نيز تكرار مى شد.(۲۰)منتهى در اين باب مى بايست از افراط و تفريط و اجحاف و تكلف خوددارى شود و شرايط اقتصادى افراد و جامعه اسلامى بايد مورد توجه قرار گيرد.(۲۱)توجه به قرآنحضور قرآن به صورت ثابت و گسترده در آداب اجتماعى نوروز به گونه اى كه قرآن اين كتاب آسمانى مسلمانان، امروز جزو يكى از اركان سفره عيد است و نيز قرائت قرآن و بوسيدن آن در ساعات تحويل سال از جمله آداب سال تحويل است.دعابراى روز اول سال، دعا و درخواست خير وبركت، موفقيت و سعادت و بالاخره تقاضاى تعالى و رشد فضايل انسانى از جمله آداب اين روز مقرر گرديده است.علامه مجلسى (رحمت الله علیه) خواندن اين دعا را در نوروز مناسب دانسته است:«اللهم هذه سنه جديده و انت ملك قديم اسإلك خيرها و خير ما فيها و اعوذبك من شرها و شر ما فيها و استلفيك موونتها و شغلها يا ذالجلال و الاكرام.»بارالها! اين سال جديد است و تو خدايى ازلى و قديم هستى. خير اين سال و خير آنچه را در اين سال پيش مى‏‌آيد، از تو خواستارم و از شر اين سال و شرآنچه در اين سال پيش خواهد آمد، به تو پناه مى برم...محدث قمى ـ رضوان الله عليه ـ براى هنگام تحويل و لحظه حلول سال جديد اين دعا را از برخى بزرگان نقل كرده است: «يا محول الحول والاحوال حول حالنا الى احسن الحال». (۲۲)روزه گرفتنروزه گرفتن در عيد نوروز يكى ديگر از دستورهاى اسلامى مطلوب و مستحب در اين روز است. امام صادق (علیه السلام) با عبارت «تكون ذلك اليوم صائما» آن را (۲۳) بيان داشته است. امام خمينى (رحمت الله علیه) و سيدمحمدكاظم يزدى و بسيارى از فقهايى كه بركتابهاى آنان حاشيه نوشته اند، روزه گرفتن مستحبى نوروز را مورد سفارش و تإييد قرار داده‌‏اند. (۲۴)زيارت اهل قبوررفتن به زيارت اهل قبور در آغازين روزهاى سال نو و نيز برگزارى مراسم تحويل سال در كنار قبور شهدا از ديگر آداب دينى نوروز است. تشرف و حضور در اماكن مقدسه و مشاهد مشرفه و برگزارى مراسم تحويل سال نو در آن مكانها نيز از جمله آداب نوروز مى باشد و بسيارى از ارزشهاى مثبت ديگر.البته در حواشى اين عيد باستانى خرافاتى وجود دارد كه بايد زدوده شود. همچون مراسم چهارشنبه سورى و آتش افروزى، ترقه بازى، هفت سين، شب نشينى ها و تشكيل جلسات آلوده اى كه بسيارى از مردم به بهانه شبهاى عيد در عيش و نوش و بى خبرى به سر مى برند. جلساتى كه در آن پر است از زمينه هاى گناه: اختلاط محرم و نامحرم. آن هم با شرايط مبتذل، پخش موسيقى هاى مبتذل، مسابقه خودنمايى و تفاخر در لباس و زينت، ريخت و پاش و اسرافكارى و بسيارى از ضد ارزشهايى كه در اين ايام مطرح مى شود.در خاتمه لازم است به نكاتى چند توجه شود:۱. هر تشكيلاتى در پايان سال حساب كار خود را مى كند و به بررسى كم و كاستي‌ها و ضعفها و قوتها مى پردازد. لازم است ماهم به حساب خود برسيم و يك بازنگرى همه جانبه به گذشته خويش داشته باشيم. شخصى در روز عيد نوروز مى گفت: اين روز را به شما تبريك و تسليت مى گويم. تبريك به جهت فرصتى جديد كه خدا به شما داده و تسليت براى از دست دادن فرصتهايى كه داشته‏اى.۲. بايد از گذران عمر و زمان و طبيعت درس گرفت. طبيعت بيدار شد و فعاليتش را دوباره آغاز كرد آيا ماهم بيدارشديم، آيا درماهم تحول ايجاد شد؟ خانه ها از گردوغبار و آلودگيها پاكسازى شد، آيا قلبهاى ما نيز از زنگارهاى گناه و رذايل اخلاقى پاكسازى شد...؟۳. بايد توجه نمود كه در سال جديد چه طرحى براى خودسازى خويش داريم؟در زمینه جایگاه عید نوروز در فرهنگ اسلامی و بیان اهل بیت عصمت و طهارت بایدگفت:۱.مردم حجاز به دلیل نداشتن اجتماعی متشکل، و نیز به خاطر حضور مستقیم یاغیر مستقیم سلطه سیاسی نظامی ایران در جزیره العرب، خواه ناخواه تحت تاثیرفرهنگ ملی ایران قرار گرفته و عید نوروز و مهرگان را می‏شناختند و چه بسا مراسمی‏ هم برگزار می‌‏نمودند.۲.اسلام و پیامبر گرامی آن در تایید و یا رد سنن و آداب و رسوم ملی و مذهبی‏ اقوام و جوامع دیگر، دو شرط اساسی و یک شرط توجیهی را همواره در نظر داشتند:اولا: سنتهای پذیرفته شده، مبتنی بر خرافات و آئین‏ های شرک و بت‏ پرستی و ارزشها و قداست‏های غیر الهی نباشد.ثانیا: از سنتهایی نباشد که موجب وابستگی سیاسی اجتماعی و ... به بیگانه‏ شود، و یا بنحوی استقلال مسلمین را در ابعاد مختلفش زیر سؤال ببرد تغییر قبله ‏از بیت‏ المقدس به کعبه تا حدود زیادی به این نکته مربوط می‏شود .و در آخر: جهت‏‌گیری سنتهای معقول و غیر مضر به استقلال نیز، همچون مجموعه بینش ‏توحیدی اسلام، باید معنوی و در جهت متبلور ساختن عبودیت انسان در برابر حق تعالی‏ باشد.و در نتیجه: مراسمی همانند نوروز و مهرگان، گرچه مبانی خرافی ندارد، والبته این سخن، تایید خرافاتی از قبیل:چهارشنبه سوری، سفره هفت‏سین و مراسم سیزده و ... نیست اما اگر به استقلال‏ فکری فرهنگی اسلام ضربه بزند، و موجب تحت الشعاع قرار گرفتن عید فطر و قربان وغدیر و یا حتی دهه مبارکه فجر که عید ولایت و حیات مجدد اسلام در قرن حاضر است‏ باشد، و نیز تنها به بعد طبیعی این دو روز بسنده شود، باز هم برای اسلام قابل‏ تایید نیست.بلی اگر نوروز مشخصه شیعیان و محبان اهل بیت (ع) ‏باشد و مراسمی جهت تشکل مومنان‏ در برابر نیرنگ و ظلم ستمگران قرار گیرد، آنگاه به عنوان «روز اهل بیت (علیه السلام) و یا «روز شیعیان‏» نامیده می‌‏شود، و هر روز نوروز می‏‌شود، چه اینکه بر همین اساس، هر روز عاشورا می‏باشد.بر اساس نگرش فوق، هم روایت معلی که طبق نقل مرحوم مجلسی از حضرت صادق (علیه السلام) عیدنوروز را روز پیمان بندگی با خدا بستن و ظهور قائم آل محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) و ... می‏‌شمرد، تفسیر می‏‌شود و هم امتناع امام کاظم (علیه السلام) از جلوس در عید نوروز روشن می‏شود.»«حکی ان المنصور تقدم الی موسی بن‏ جعفر(علیه السلام) بالجلوس للتهنیه فی یوم النیروز وقبض ما یحمل الیه فقال انی قد فتشت الاخبار عن جدی رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) فلم اجد لهذا العید خبرا و انه سنته الفرس و محاها الاسلام و معاذ الله ان نحیی ما محاها الاسلام‏ فقال المنصور انما نفعل ذلک سیاسه للجند فسالتک بالله العظیم الا جلست فجلس‏».نقل شده است که منصور دوانیقی از حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) درخواست نمود تا در عید نوروز به جای او دیدارکنندگان را پاسخ گوید و هدایا را تحویل بگیرد. حضرت‏ کاظم(علیه السلام) در جواب فرمودند: من در بررسی احادیث جدم رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) تاییدی نسبت ‏به ‏این روز ندیده‌‏ام و این روز از سنت‏های ایرانیان است که اسلام آن را باطل کرده است‏و مبادا روزی که من زنده‌‏کننده رسم‏‌هایی باشم که بوسیله اسلام از میان رفته است. منصور گفت: ما این موضوع را برای دلگرمی سربازان انجام می‏دهیم و شما را به خداقسم می‏دهیم که بپذیری، و حضرت پذیرفت.۳. نکته دیگری که در روایت امام کاظم(علیه السلام) قابل دقت است اینکه ممکن است و به‏ احتمال زیاد رد مشروعیت نوروز از سوی حضرت کاظم (علیه السلام) پوششی برای رد پیشنهادحاکم ظالم و فرار از آثار و تبعات آن بوده است، چون تشکیلات نظامی سیاسی‏ بنی‏ عباس در اختیار ایرانیان بود، و علاقه ایرانیان نسبت‏ به اهل بیت (ع) نیز بر کسی‏ پوشیده نبود، و منصور می‏‌خواست‏ با این پیشنهاد، هم خود را به اهل بیت (ع) نزدیک نشان‏ دهد و هم آنان را همراه خود قلمداد کند و با این تحلیل ممکن است قبول نهایی‏ حضرت کاظم(علیه السلام) نیز برای جلوس عید شبیه قبول ولایت عهدی مامون از سوی حضرت علی‏ بن‏ موسی الرضا (علیه السلام) و از روی اجبار و اکراه باشد.سلام و صلوات خداوند بر محمد و اهل بیت گرامی او و نفرین قهار منتقم بر دشمنان ‏و ظالمان به آنان در هر شب و روز عید تا یوم وعید باد.آمین رب العالمین.تهیه کننده: سید امیرحسین کامرانی رادمنبع: راسخون

اوای دنا-سیدمجیدخرمی:جاه طلبی شهوتی است که هرگز فرو نمی نشیند ، بلکه با لذتی که از آن فراهم می شود پیوسته مشتعل تر و جنون آمیز تر می شود . اتومی." نرم نرم پوست کندن " شیوه رندان مستی است در رسیدن به اهداف،کم و بیش این شیوه در تریبون های اجتماعی خودرا نشان می دهد."طبل های زیر گلیم " با نشخوار آدم هایی وهم زده پف می زند و سایه های اضطراب خودرا پس می زند.تراکم باورهای روغنی شکل می گیرد و اربابان معرفت دغدغه آزادی می گیرند.شکل توهم زده انتخابات میتواند جامعه را منجر به یاس و ناشکیبایی کند.معیار انتخابات باید دربرگرفته از توانایی افراد برای حل مشکلات نظام و مردم باشد. نه طمطراق و جیب صاحبان مسلک. اسلام به آزادی فردی توجه ویژه ای دارد و به بیانی دیگر ازادی مسلک دین اسلام است و کمتر دینی یافت می شود که به جامعه خود این همه آزادی ببخشد و دلیل آن نیز وجود اصل اختیار در مذهب ماست . افراد اختیار دارند که با توجه به ویژگی های انسانی که خدا به آنها عاریت داده ، در تعیین مسیر خود حرکت کنند. آدمها برای همیشه قادر به پوشاندن ماهیت اهداف خود نیستند و بنابراین پس از مدتی چهره واقعی آنها شکل خودرادر جامعه نشان میدهد. ترانه های وجودی آدمها ، آرام آرام رقص های درونی شان را نشان میدهدو سلیقه برخورد با این نشانه ها در افراد متفاوت است و آدم های معلول قادر به تثبیت دروغ های درونی شان نیستند. شکل آدم ها مظهر تفاوتهای وجودی شان است .اما همگان به خاطر منافع ، ارتباطات ، ترس ها و مشغولیات روزمره قادر به کشف صورتهای دروغین آدم ها نیستند.آدم هایی که به خاطر بی توجهی رای دیگران بزرگ شدند و اکنون به خود پرستی رسیده اند. کاش می شد بت های وجودی را شکست تا بار معصیت آدم ها کمتر شود. ما خدارا گاهی فراموش می کنیم . زمانی که به خود می رسیم اما فلسفه خود را نمی دانیم . زمانی که خود پرست می شویم خدا از ما فاصله می گیرد و شیطان نماها به ما نزدیک تر می شوند. زمان برای اثبات حقانیت خود ، آنقدر کوتاه است که متافیزیک کسل کننده ماوراء سوخته ، قادر به نمایش واقعیت های مجازی دروغهای ما نیست . بی پرده بگویم ؛ چه بسا آدم هایی که با باری از اغفال به پیشواز دایره بسته ای می روند که سالها به دور خویش می چرخند و باز هیجان اولیه را درک میکنند و در دایره بسته وجودی خود ،که منافع دیگران را تامین می کند نوای اتصال به بزرگی را دارند و توانایی خودرا فراتر از نمودار منفعلی می پندارند که در خویش سراغ دارند.آنها کیانند و کجا به سر می برند سوال بسته است که خواب توهم زای این آدما مانع شناخت وجودشان است. غافل از آن که " عجب کشکی سائیده "-اند برای خود .و تا بخود بیایند شده اند" گاوپیشانی سفید "و نمیدانند که " هرکه از آب بگذرد بی گمان پایش تر خواهد شد."