آگاهی از مضرات چیپس سیب زمینی

پایگاه خبری آوای رودکوف:مصرف چیپس مضرات فراوانی برای سلامتی انسان به همراه دارد از جمله اینکه موجب بیش فعالی خردسالان و بروز بیماری های خطرناک سرطانی در بزرگسالان و اضافه وزن در این سنین خواهد شد بهتر است خانم های باردار از این نوع تنقلات مصرف نکنند و باعث آسیب به جنین خود نشوند فرآیند تهیه چیپس و افزودنی های مختلف به آن باعث خطرساز شدن آن برای سلامت افراد مصرف کننده شده است.

در یک برگه چیپس، میزان زیادی از ترکیب شیمیایی آکریل آمید وجود دارد
رئيس مرکز تحقيقات و آموزش كشاورزی و منابع طبيعی آذربايجان ‌شرقی اظهار کرد: تحقیقات جدید نشان داده است که دست کم ازهرپنج برگه سیب زمینی تهیه شده به عنوان چیپس، در یک برگه آن، میزان زیادی از ترکیب شیمیایی آکریل آمید وجود دارد که درزمان پخت و آماده شدن تولید می شود.

احمد بایبوردی در گفت و گو با خبرنگار آوای رودکوف، افزود: چیپس از سرخ شدن ورقه‏ های بسیار نازک سیب‏ زمینی در روغن بسیار داغ تهیه می‏شود. روغنی که با حرارت بسیار زیاد گرما می ‏بیند، ترکیب های مضر و سرطانزا تولید می‏کند که مصرف آن برای سلامت انسان بسیار خطرناک است.

وی، چیپس را در بروز بیمارهای قلبی اثرگذار دانست و بیان کرد: عده‌ای مضرات چیپس سیب‌زمینی را فقط محدود به چربی زیاد آن دانسته و برخی نیز پرنمكی را عاملی برای خطرات آن برمی‌شمارند. البته اسیدهای چرب مضر و كلسترول بالای موجود در چیپس سيب‌زمینی موجب چاقی و بیماری‌های قلبی ـ عروقی می‌شود.

رئيس مرکز تحقيقات و آموزش كشاورزی و منابع طبيعی آذربايجان ‌شرقی، یادآور شد: خوردن یک بسته چیپس در روز می تواند معادل نوشیدن 5 لیتر روغن در سال باشد. نیاز به گفتن نیست که این اسنکها علاوه بر چربی حاوی نمک و شکر هم هستند.

بایبوردی، بااشاره به اثرات منفی نمک زیاد موجود در چیپس اظهارداشت: نمك زیاد موجب در چیپس، به غیر از پرفشاری خون در دراز‌مدت زمینه‌ساز افزایش احتمال ابتلا به سرطان معده می‌شود.
وی، افزود: غوطه‌ور کردن برش‌های چیپس در روغن و سرخ کردن عمیق آن‌ها می‌تواند چیپس را به ماده‌ای ناسالم تبدیل کند. در جریان برشته شدن ورقه‌های سیب زمینی، تبادل رطوبت بین بافتی محصول با روغن رخ می‌دهد.

بایبوردی، ادامه داد: در واقع رطوبت سیب‌زمینی به روغن منتقل شده و در مقابل روغن در بافت محصول جایگزین می‌شود و روغنی که کیفیت و ماهیتش در تماس با رطوبت در حین سرخ شدن تغییر یافته و حاوی اسید‌های چرب آزاد، پراکسید، رادیکال‌های آزاد و سایر ترکیبات مضر است، جذب سیب زمینی شده ضمن این‌که کالری محصول براثر دریافت روغن چند برابر می‌شود.

وی، افزود: کارشناسان یکی از عوارضی که مصرف مداوم چیپس در رژیم غذایی کودکان برجای می‌گذارد، ایجاد سیری کاذب می دانند. این امر ناشی از بالا بودن نمک موجود در این ماده غذایی است. در واقع مصرف زیاد مواد نمکی به دلیل این که دارای مقادیر بالایی از عنصر سدیم می‌باشند، می‌توانند عملکرد حس گرسنگی را در مغز غیرفعال نمایند، در حالی که سلول‌های کودک، منتظر دریافت مواد مغذی هستند.

بایبوردی، ضمن بازگو نمودن دلایل اجتناب از مصرف چیپس‌های تغییر رنگ داده تاکید کرد: مصرف چیپس‌های تغییر رنگ داده و کدری که هاله‌ای به رنگ قهوه‌ای، سیاه یا سبز بر سطح آن‌ها دیده می‌شود اجتناب شود، همچنین از استفاده بیش از حد از چیپس و اسنک‌ها به دلیل نمک زیادی که دارند، خودداری شود و این عادت نادرست و مرسوم که اغلب افراد با فوت کردن بر سطح محصول قصد حذف نمک آن را دارند ترک شود، زیرا نمک علاوه بر سطح در بافت محصول نیز نفوذ کرده است.

چیپس حاوی چربی های اُمگا۶، بخصوص اسید لینولئیک، است
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی در گفتگو با خبرنگار آوای رودکوف، اظهارکرد: مواد خوراکی نظیر چیپس و روغن گیاهی حاوی چربی های اُمگا۶، بخصوص اسید لینولئیک، هستند و تحقیقات نشان می‌دهد مصرف بیش از حد این مواد غذایی می‌تواند منجر به بروز التهاب شده و با افزایش ریسک بیماری قلبی مرتبط است.

جابر سلیمانی، افزود: در تمامی دنیا این محصولات کم ارزش تولید و تبلیغ می شوند، اما در کنار این تبلیغات آموزش های صحیحی در این زمینه قرار داده اند علاوه بر آن این تبلیغات یک منبع درآمد است پس منع آن امکان پذیر نیست از طرفی نیز در تمامی دنیا تولید کنندگان این مواد کم ارزش باید مالیات هایی را برای سلامت مصرف کنندگان بپردازند و اداره بهداشت هر کشور از این پرداخت ها در ساخت برنامه های آموزشی استفاده می کنند و به مردم در رابطه با عوارض این دسته از خوراکی ها هشدار می دهند اما متاسفانه در کشور ما اینگونه نیست.

وی، بیان کرد: در فرآیند تولید چیپس سیب‌زمینی، اگر از حرارت‌ بالای 120 درجه سانتی‌گراد به مدت طولانی استفاده شود، در اثر واكنش‌های شیمیایی سم آكریلامید تولید می‌شود. این سم به غیر از افزایش احتمال ابتلا به سرطان، ممكن است موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن و حتی ناباروری شود.
سلیمانی، بااشاره به میزان تولید آکریلامید در یک کیلوگرم چیپس ادامه داد: هنگام سرخ کردن یک کیلوگرم چیپس سیب زمینی تا 3544 میکروگرم «آکریلامید» ایجاد می‌شود. اما هنگام آب پز کردن مواد عذایی، این اسید سرطان زا تولید نمی‌شود.

وی، ضمن بازگو نمودن پیامدهای مهم مصرف زیاد چیپس در کودکان افزود: یکی از پیامدهای مهم مصرف زیاد چیپس در کودکان، بالا رفتن وزن می‌باشد که این امر ناشی از بالا بودن میزان چربی و نشاسته سیب زمینی موجود در چیپس است. طبق تحقیقات علمی انجام گرفته، سیب زمینی سرخ شده نسبت به سیب زمینی پخته پتانسیل بالاتری در بروز چاقی دارد. به همین دلیل و از آنجایی که چیپس هم نوعی از سیب زمینی سرخ شده است، پس مصرف زیاد آن می‌تواند با بروز چاقی در ارتباط مستقیم باشد.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، یادآور شد: حدود 10 درصد از نمونه‌های چیپس سیب‌زمینی در بازار ایران حاوی این سم خطرناک بوده‌اند. یادآوری این نكته كه مصرف زیاد چیپس سیب‌زمینی در گروه‌های آسیب‌پذیر نظیر كودكان رایج است، موجب نگرانی مضاعف می‌شود.

وی، سطح بالای نشاسته در چیپس را عاملی برای تغییر در انسولین خون دانست و افزود: سطح بالای نشاسته و هیدروکربنات تصفیه شده در بسته های بزرگ و متوسط چیپس های امروز می تواند سطح گلوگز و انسولین خون را تغییر دهد. این عدم تعادل موجب می شود که احساس سیری کمتری داشته باشیم و حس گرسنگی ما افزایش یافته و میزان غذای مصرفی در طی روز نیز بیشتر شود.

سلیمانی، بااشاره به راهکار کاهش بروز اثرات سمی آكریلامید تاکید کرد: آسیب ناشی از مصرف چیپس سیب‌زمینی به میزان و تعداد دفعات مصرف این محصول بستگی دارد؛ به عنوان مثال اگر تعداد دفعات مصرف چیپس سیب‌زمینی كمتر از تعداد انگشتان یک دست در طول یک سال باشد، معمولا جای نگرانی چندانی نیست. اما متاسفانه میزان مصرف این كالای خوراكی آسیب‌رسان در جامعه به مراتب بیشتر از این مقادیر است و لذا بهترین توصیه برای پیشگیری از مضرات چیپس سیب‌زمینی، كاهش مقدار و دفعات مصرف آن است. گفتنی است مصرف مستمر میوه و سبزی در جیره غذایی روزانه، به علت دارا بودن تركیبات آنتی‌اكسیدانی می‌تواند در كاهش بروز اثرات سمی آكریلامید موثر باشد.

گزارش از: امیر مسعود طایفه سلطانخانی